Türkiyə indi nə düşünür?
Tarix: 30-07-2016, 09:30 | Çap et
Abbas Cavadi yazır ki, 15 iyul çevriliş cəhdi gecəsindən indiyədək hər gün 24 saat ərzində Türkiyə xəbərlərini diqqətlə izləyib.
Məqalədə deyilir ki, çevriliş cəhdində 300-dək insan həyatını itirib və bunlar heç də təkcə çevrilişçilər və hakimiyyət tərəfdarları yox, həm də nəyin baş verdiyini bilməyən vətəndaşlar və əsgərlərdir.
Çevriliş cəhdinin dərhal ardınca Türkiyə hakimiyyəti onun arxasında ABŞ-da yaşayan vaiz Fethullah Gülenin durduğunu elan edib.
Çevriliş cəhdindən 48 saat sonra 7 min nəfər həbs edilib və ya işdən qovulub. Bu rəqəm ötən günlər ərzində artaraq 66 minə çatıb.
Cavadi yazır ki, bu rəqəmi ailə üzvlərinin sayına vurduqda hökumət üçün əvvəllər heç bir siyasətə qarışmayan yeni 250-300 min potensial opponent yarandığını demək olar.
Qətllər, nifrət və zorakılıq, ordu və hökumət idarəsindəki “kim kiminlədir” parçalanması – bütün bunlar türk xalqı üçün travmadır.
Məqalədə deyilir ki, müxtəlif siyasi partiyalardan olanlar demokratiyanı qorumaq məqsədilə prezident Erdoğanla həmrəylik ifadə etsələr də, həbslər və işdən qovulmalar dayanmayıb.
Abbas Cavadinin fikrincə indi, çevriliş cəhdindən iki həftə sonra demək olar ki, Gülen hərəkatı, özünün həqiqi və ehtimal olunan tərəfdarları, ona rəğbətli əsgərlər və təhlükəsizlik işçiləri, hökumət qulluqçuları, müəllimlər və jurnalistlər və ya biznesmenlərlə birlikdə tamamilə “təmizlənib”.
Bununla belə böhran, parçalanma, siyasi düşmənçilik, harayçılıq əhval ruhiyyəsi havadan asılı qalıb.
Bütün bunlar barədə yazdıqdan sonra müəllif 1923-cü ildə yaradılışından bu yana Türkiyə Respublikasının tarixində “ən pis milli münaqişənin” ardınca ölkədəki əhval ruhiyyəyə dair öz qənaətlərini sadalayır:
-- Əhalinin, hökumətin tərəfdarları və opponentləri də daxil əksəriyyəti arxasında kimin dayanmasından asılı olmayaraq çevrilişlərin fəlakət olduğuna və onların qarşısının hətta zorakılıqla alınmasının zərurətinə əmindir. Hökumətin dəyişməsi üçün seçkinin yeganə yol olduğunu hətta Erdoğanın ən qatı siyasi rəqibləri də qəbul ediblər.
-- Siyasi meyllərindən asılı olmayaraq adamların çoxu düşünür ki, Erdoğanı çevriliş qəsdçilərindən müdafiə etmək lazımdır.
-- Amma bununla belə, hiss olunur ki, Gülen hərəkatına qarşı güclü hökumət və media kampaniyasının xofu adamların azad fikir yürütməsinin qarşısını alır. Əksər media qrupları Gülen hərəkatını vurmaq üçün yarışa giriblər. Bəzi hallarda bu kampaniya bütün etika normalarından kənara çıxır. Məsələn, din işləri üzrə dövlət komitəsi çevriliş iştirakçıları üçün dini dəfn mərasimlərinin keçirilməsini, onların adi qəbirstanlıqlarda basdırılmasını qadağan edib. Universitetlərdən birinin qadın professoru öldürülmüş hökumət tərəfdarlarını “şəhid” adlandırmaqdan imtina etdiyinə görə işdən qovulub.
-- Adamların çoxu və media, deyəsən, Gülenin çevrilişin arxasında olan əsas və birinci şəxs olduğuna inanır.
-- Bəli, Erdoğanın sosial bazası və dəstəyi güclənib.
-- Həbslər və əsasən də orduda, ədliyyə sistemində, təhsil sahəsində və başqa hökumət idarələrində işdən çıxarılmalar nəticəsində boş qalmış on minlərlə iş yerinin doldurulması uğrunda yarışa başlanıb. Lakin bu yerləri doldurmaq üçün lazımi təhsilə və ixtisasa sahib insanların qıtlığı var. Bu yerlərin təhsilsiz və hətta təcrübəsiz adamlarla dolduralacağı gözlənilir.
-- Media qurumlarının çoxu və müxalifət də daxil siyasi fiqurlar hesab edirlər ki, Qərb onlardan üz çevirib.
-- Gülen barədə müxtəlif rəydə olan Qərbdən fərqli olaraq bugünün Türkiyəsində, deyəsən əksəriyyət antiçevriliş, antigülen cəbhəsindədir.
-- Türkiyə hökumətinin Pensilvaniyada yaşayan Gülenin ekstradisiyası üçün Birləşmiş Ştatlara müraciəti indi Ankara və Vaşinqton arasında başlıca mübahisə mövzusudur və guya hər şey Obama administrasiyasının qərarından asılıdır. Türklər inanırlar ki, Vaşinqton bunu edə bilər, lakin siyasi səbəblərə görə bunu etməyə həvəssizdir.
-- Üstəlik bəzi radikal və islami düşüncəli siyasi və media fiqurları belə bir şayiələrin yayılması və hətta yaradılması ilə məşğuldurlar ki, guya çevriliş cəhdinin arxasında Birləşmiş Ştatlar, MKİ və ya Pentaqon olub. Qara “PR” o qədər güclüdür kİ, hətta prezident Obama da daxil, rəsmilərin bəyənatları vəziyyəti yoluna qoya bilməyib.
-- Bu arada, Sputnik də daxil Rusiya mediası belə bir şayiə kampaniyası aparır ki, “Gülen ekstradisiya olunmayacaq, çünki o Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsinin agentidir”. Türkiyədə bəziləri bu şayiələrə inanmış kimi görünürlər.
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • İrəvanın imzaladığı sənəddə gizlədilən detal: Qafqaz planı işə salındı - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 07:14 |
|
|
|
| • ABŞ tarixinin nadir andiçməsi: Tramp nələr vəd etdi? - AKTUAL
Bu gün, 07:10 |
|
|
|
| • Tezliklə Putinlə görüşəcəyəm - Tramp
Bu gün, 07:08 |
|
|
|
| • ABŞ bundan danışır: - Tramp İncilə toxunmadan and içdi
Bu gün, 06:22 |
|
|
|
| • Xırdalanda təhsili bazara çeviriblər - İTTİHAM VAR...
Bu gün, 06:17 |
|
|
|
| • Lavrov və Mirzoyan Azərbaycan-Ermənistan normallaşma prosesini müzakirə edəcəklər
Bu gün, 06:06 |
|
|
|
| • Tanınmış plastik cərrahın qətlinin DETALLARI: - Əri xadimə ilə xəyanət edib
Bu gün, 06:04 |
|
|
|
| • Rusiya ilə İranın Azərbaycan vasitəsilə qaz kəməri layihəsi nə dərəcədə səmərəlidir? - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 05:54 |
|
|
|
| • “Delimitasiya zamanı sərhədin müxtəlif hissələrinə müxtəlif illərin xəritələri tətbiq olunmalıdır” - keçmiş nazir
Bu gün, 05:50 |
|
|
|
| • Şamaxıda da anım mərasimi keçirildi
Dünən, 19:02 |
|
|
|
| • Aynişanın adından dələduzluq
Dünən, 18:59 |
|
|
|
| • Qazaxda 20 Yanvar faciəsi qurbanlarının əziz xatirəsi ehtiramla yad edilib
Dünən, 18:56 |
|
|
|
| • Fərid Səfərli Azərbaycana qaytarıldı - DTX və XİN rəsmi məlumat yaydı
Dünən, 18:02 |
|
|
|
| • Azərbaycan təyyarəsinin vurulması faktını heç nə dəyişdirmir - deputat
Dünən, 18:00 |
|
|
|
| • İrəvan Azərbaycandan qorxduğu üçün bunu edir - RƏY
Dünən, 17:58 |
|
|
|
| • AZAL-ın təyyarəsi Rusiya HHM tərəfindən vurulub, sual budur ki, mülki təyyarəni vurmaq əmrini kim verib? - AÇIQLAMA
Dünən, 17:08 |
|
|
|
| • Meymunçiçəyi yayılır – Həkim çağırış etdi
Dünən, 17:03 |
|
|
|
| • Ararat Mirzoyan sabah Moskvaya gedəcək
Dünən, 17:00 |
|
|
|
| • Gürcüstan diplomatlarının Aİ-yə vizasız gediş-gəlişinin dayandırılması barədə müzakirənin günü məlum olub
Dünən, 16:59 |
|
|
|
| • Papa Trampın "miqrant planı"nı rüsvayçılıq adlandırdı
Dünən, 16:33 |
|
|
|
| • Ermənistan sərhədində son durum: “Kazarmalarını söküb gedirlər” - KİV
Dünən, 16:31 |
|
|
|
| • Rusiya baş verənlərdən özü üçün nəticə çıxarmalı, dərs götürməlidir - Görünəni odur ki...
Dünən, 16:24 |
|
|
|
| • Uzun, problemli və mürəkkəb proses – Tələsmək olmaz
Dünən, 16:22 |
|
|
|
| • Zelenski əsir düşən koreyalı hərbçilərin dindirilməsinin kadrlarını yayıb - VİDEO
Dünən, 16:01 |
|
|
|
| • "Tanınmış insanların adından istifadə edirlər"
Dünən, 15:59 |
|
|
|
| • İRAN NƏ İSTƏYİR... NİYƏ İSTƏYİR?.. - AKTUAL
Dünən, 15:54 |
|
|
|
| • İranda həbsdə saxlanılan Fərid Səfərli azadlığa buraxıldı - Dilarə Əsgərova bu barədə məlumat...
Dünən, 15:51 |
|
|
|
| • Tərtərdə 20 Yanvar faciəsinin otuz beşinci ildönümü ilə bağlı tədbir keçirilib - FOTO
Dünən, 15:46 |
|
|
|
| • Ermənistan dövləti başını qaldırmamış payını almalıdır - ÇAĞIRIŞ
Dünən, 14:00 |
|
|
|
| • “Donuz qripi” öldürür: Kimlər təhlükədə və necə qorunaq? - ARAŞDIRMA
Dünən, 13:58 |
|
|
|
| • Bakıda gənc ana YOXA ÇIXDI
Dünən, 13:12 |
|
|
|
| • Məşhur müğənni Gəncə yolunda ağır qəzaya düşdü - TIR onları vurdu
Dünən, 13:06 |
|
|
|
| • Erməni deputatdan təxribatçı addım: Azərbaycan ərazilərini... - “Hraparak”
Dünən, 13:05 |
|
|
|
| • Rəsmi Bakı Eritreyada girov götürülən Azərbaycana məxsus gəmilərin sərbəst buraxılmasına çalışır - Nazirdən AÇIQLAMA
Dünən, 13:00 |
|
|
|
| • Bəzi yerlərdə arabir duman olacaq - belə deyirlər...
Dünən, 12:57 |
|
|
|
| • "Yanvarın 20-si səhər saat 6-dan gecə yarısına kimi rəsmi matəm günü elan etmişik" - Kuba prezidenti
Dünən, 12:55 |
|
|
|
| • Müştərisi LEO-BANK-ı etibarsızlıqda suçladı... - "Heç kim "Leobank"dan istifadə etməsin..."
Dünən, 12:53 |
|
|
|
| • "Çox yaxında Maduro və İvanişvili Moskvada Əsədlə qonşu olacaq..." -Konqresmen
Dünən, 12:48 |
|
|
|
| • Seçkilərin nəticələri bu tarixdə elan olunacaq - DİQQƏT
Dünən, 12:44 |
|
|
|
| • “Sea Breeze”dəki mənzillər BAŞDAN-BAŞA PROBLEM İMİŞ... - BU DA FAKT!
Dünən, 12:38 |
|
|
|
| • ABŞ-Ermənistan xartiyasının pərdəarxası - Görünəni odur ki...
Dünən, 12:33 |
|
|
|
| • Suriyadan Rusiya, İsrail və İrana yeni QADAĞA
Dünən, 12:32 |
|
|
|
| • Pezeşkian İrəvana xəbərdarlıq etdi: Xameneyi isə Zəngəzurla bağlı... - NƏ BAŞ VERİR?
Dünən, 12:30 |
|
|
|
| • ABŞ-la münasibətləri bərpa etməyə hazırıq - Kobaxidze
Dünən, 12:29 |
|
|
|
| • Bələdiyyə seçkiləri üçün 70 mindən artıq müşahidəçi qeydə alınıb - MSK sədri
Dünən, 12:28 |
|
|
|
| • ABŞ-dan çağırış: İranın bu niyyəti ifşa olundu - VURULMALIDIR
Dünən, 12:11 |
|
|
|
| • “Bank Avrasiya”nın kredit portfeli 1 milyon manat kiçilib - DETALLAR
Dünən, 12:08 |
|
|
|
| • Tramp Putinlə telefon danışığına hazırlaşır – Köməkçilərinə tapşırıq verib...
Dünən, 12:05 |
|
|
|
| • Əməkdar artist harada dəfn ediləcək? – Teatrdan açıqlama
Dünən, 11:52 |
|
|
|
| • Saxta sertifikatlı plastik cərrahlarla bağlı Səhiyyə Nazirliyi və Baş Prokurorluq birgə komissiya yaradıb
Dünən, 11:44 |
|
|
|
|
