Türk dünyası Mərkəzi Asiyaya yeni imkanlar yaradır - İNCƏLƏMƏ...
Tarix: 25-08-2023, 11:42 | Çap et
Mərkəzi Asiya ölkələrinin liderləri 14-15 sentyabr tarixlərində bir araya gələcəklər. Qazaxıstan, Özbəkistan, Tacikistan, Qırğızıstan və Türkmənistan dövlət başçıları regional inteqrasiya məsələrini və ötən ilin nəticələrini müzakirə edəcəklər. Toplantıda müxtəlif əməkdaşlıq sazişlərinin imzalanacağı gözlənilir.
Mərkəzi Asiya ölkələri öz aralarında əməkdaşlığı və inteqrasiyanı həm də ona görə gücləndirirlər ki, böyük ölkələrin bu bölgəyə marağı getdikcə artıb. Böyük ölkələr Mərkəzi Asiyanın bütün sahələrdə potensialını yüksək qiymətləndirirlər. Buna misal olaraq son bir ildə Mərkəzi Asiya ölkələrinin iştirakı ilə 5 sammitin keçirildiyini göstərmək olar: ABŞ-Mərkəzi Asiya, Çin-Mərkəzi Asiya, Avropa İttifaqı-Mərkəzi Asiya, Körfəz ölkələri-Mərkəzi Asiya və Mərkəzi Asiya ölkələrinin öz aralarında keçirdikləri toplantı.
Pekin öndə olmağa çalışır. ABŞ və Avropa İttifaqının Mərkəzi Asiya ilə bağlı maraqları oxşardır. Çin və Rusiya isə uzaq ölkələrin Mərkəzi Asiyada maraqlarına şübhəylə yanaşır. Pekin və Moskva ABŞ və Avropa İttifaqının Mərkəzi Asiyada fəallıqlarını Rusiya və Çinin bölgədən sıxışdırılması kimi qəbul edirlər. Halbuki, Vaşinqton və Brüssel Mərkəzi Asiya ilə əməkdaşlığı genişləndirməklə bu ölkələrin Rusiya və Çindən asılılıqlarını azaltmaq istəyir. Mərkəzi Asiya ölkələrinin özləri də Rusiya və Çinlə sıx əlaqələrə malik olsalar da, Vaşinqton və Brüsselin təşəbbüslərinə “yox” demirlər. Bunun ciddi əsasları var. Pekin və Moskva zaman-zaman Mərkəzi Asiya ölkələrini cəzalandırmağa çalışırlar. Misal üçün Çin ötən il Qazaxıstanla sərhədi qapatmış, idxal-ixrac əməliyyatlarını aşağı səviyyəyə endirmişdi. Bunun nəticəsində Qazaxıstan iqtisadiyyatında problemlər yarandı. Rusiya isə “boru xəttinin təmiri” bəhanəsiylə Qazaxıstan neftinin öz ərazisindən nəqlini minimuma endirmişdi. Türkmənistan da öz qazının əsas hissəsini Rusiya və Çinə nəql edə bilir. Halbuki, Türkmənistan öz qazını Avropaya çatdırmaqda da maraqlıdır. Rusiya və Çin bəzən Mərkəzi Asiya ölkələrini bir-birlərindən incik salmağa da çalışırlar. Misal üçün Rusiya Mərkəzi Asiyada Qazaxıstandan yan keçən nəqliyyat layihəsini dəstəkləyir.
Mərkəzi Asiyanın Azərbaycan və Türkiyə ilə inteqrasiyaya da marağı artıb. Mərkəzi Asiya ölkələri Azərbaycan və Türkiyə üzərindən Avropa bazarlarına çıxış əldə etməyə çalışırlar. Bu həm Mərkəzi Asiya ölkələri üçün faydalıdır, həm də bölgədə türk dünyasının güclənməsinə xidmət edir. Rusiya və Çin Mərkəzi Asiyada ABŞ və Avropa İttifaqı ilə rəqabət halında olsalar da, heç biri bu bölgənin türk dünyası çərçivəsində inteqrasiyasına mane olacaq gücdə deyil.
“Atlas” Araşdırmalar Mərkəzi
DİA.AZ
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • “Fikrimdə qalıram, Tramp sülh gətirəcək” - Natiq Cəfərli
Bu gün, 12:50 |
|
|
|
| • Xaricdə azərbaycanlıları qeydiyyata alana cinayət işi açıldı - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 12:47 |
|
|
|
| • Bəzi yerlərdə arabir duman olacaq - belə deyirlər...
Bu gün, 12:42 |
|
|
|
| • Trend mahnısının cümləsi qalmaqallı oldu: -"Aygün Kazımovaya hər şey olar"
Bu gün, 12:41 |
|
|
|
| • "Bank Avrasiya"nın xalis mənfəəti 3 mln. manata yaxın azalıb - HESABAT
Bu gün, 12:39 |
|
|
|
| • Sumqayıtda təşkilat sədri hücuma məruz qaldı: Polis hərəkətə keçdi - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 12:30 |
|
|
|
| • 3 il əvvəl başlayan sürüşmənin qarşısı niyə ALINMIR? - Şəki sakinləri TƏHLÜKƏ ilə ÜZ-ÜZƏ
Bu gün, 12:28 |
|
|
|
| • Vaşinqton İrəvana necə "hamilik" edəcək? - Elçin Alıoğlu yazır...
Bu gün, 12:21 |
|
|
|
| • Azərbaycan Ordusunun Baş Qərargah rəisi NATO və tərəfdaş ölkələrin Baş Qərargah rəislərinin iclasında iştirak edib
Bu gün, 12:17 |
|
|
|
| • Bakıda restoranda baş verən cinayətin görüntüləri yayılıb - VİDEO
Bu gün, 12:15 |
|
|
|
| • Paşinyan Rusiyanın təhdidlərindən narahatdır - “Hraparak”
Bu gün, 12:13 |
|
|
|
| • 316 saylı orta məktəbin yanındakı torpaq sahəsinə KİM GÖZ DİKİB? - İLGİNC İDDİALAR
Bu gün, 12:11 |
|
|
|
| • Blinken Mirzoyanla bunu razılaşdırıb: "Soros" bölgəyə gəlir - Seyidov danışdı
Bu gün, 12:01 |
|
|
|
| • Maaş azlığı, yoxsa alim riyakarlığı - REPLİKA
Bu gün, 11:59 |
|
|
|
| • Ermənistan ordusunun Baş Qərargah rəisi NATO iclasında iştirak edir
Bu gün, 11:56 |
|
|
|
| • Akif Marifliyə yeni vəzifə verildi
Bu gün, 11:52 |
|
|
|
| • Ruslardan ABSURD İDDİA... Qazaxlar susur: QARA QUTU açılana qədər... - NƏ BAŞ VERİR?
Bu gün, 11:50 |
|
|
|
| • GDU-nun nəzdində Regional Kollecə yeni təyinatlar olub - ƏMR
Bu gün, 11:48 |
|
|
|
| • İrəvanın Aİ-ABŞ həmləsi: Ermənistan Trampa ümid edə bilərmi? - Eurasiya.net
Bu gün, 11:43 |
|
|
|
| • "Quska"nın vəkilləri məhkəməyə gəlmədi - bu səbəbdən də...
Bu gün, 11:38 |
|
|
|
| • Rusiyanın sülh prosesinə təsir imkanları məhduddur - FAKT BUDUR!
Bu gün, 11:36 |
|
|
|
| • Goranboyda 10-cu sinif şagirdi evlənmək məqsədi ilə qaçırılıb - Polis İŞƏ QARIŞDI
Bu gün, 11:32 |
|
|
|
| • Faiq Ağayevdən səs-küy yaradan fotosessiya - FOTO
Bu gün, 11:30 |
|
|
|
| • Zelenskinin xanımı GÖRÜN HARADA dincəlir - ŞOK məlumat
Bu gün, 11:29 |
|
|
|
| • Bakı Ali Neft Məktəbinə yeni prorektor təyin olundu - ƏMR
Bu gün, 11:26 |
|
|
|
| • Britaniya və Fransa Ukraynaya qoşun göndərməyi müzakirə edirlər - "The Telegraph"
Bu gün, 11:19 |
|
|
|
| • Rusiya Ermənistana qarşı hərəkətə keçdi – Durum kəskinləşir
Bu gün, 11:16 |
|
|
|
| • "Məktəbin tikintisinə ayrılan maliyyə hara getdi, kimlər məsuliyyət daşıyır?" - SAKİNLƏR ÇARƏSİZDİR
Bu gün, 11:05 |
|
|
|
| • Hospital rəisindən Elçin Quliyevə şikayət - NARAZILIQ VAR...
Bu gün, 11:02 |
|
|
|
| • Şəmkirin keçmiş icra başçısının oğlunu öldürən şəxs vaxtından əvvəl azadlığa çıxmaq istəyir
Bu gün, 10:58 |
|
|
|
| • Sazişdən sonra Tramp Ermənistanı daha da gücləndirəcək... - AKTUAL
Bu gün, 10:55 |
|
|
|
| • Sənubər Nəzərova Departament rəhbəri təyin edildi - BUNDAN SONRA...
Bu gün, 10:54 |
|
|
|
| • "Sabah kimisə öldürsə, yenə də sərbəst qala bilər..." - İLGİNC İDDİA
Bu gün, 10:52 |
|
|
|
| • Xırdalandan Sumqayıta gedənlər küçələrdə qalıb - 10 dəqiqəlik interval bir saata qaldırılıb
Bu gün, 10:46 |
|
|
|
| • Məhkəmə Ağadadaş Ağayevin mülki iddiasına xitam verilməsi barədə qərar qəbul edib
Bu gün, 10:45 |
|
|
|
| • Neftçilərlə bərabər işçiləri daşıyan matrosların da maaşları yerində sayır... - ETİRAZ VAR...
Bu gün, 10:44 |
|
|
|
| • “Atamın qızıllarını Sevda verib Günaya” – 186 minlik ZƏRGƏRLİK İŞİ
Bu gün, 10:27 |
|
|
|
| • İnnovasiya və Rəqəmsal İnkişaf Agentliyinin sədri dəyişib - BUNDAN SONRA...
Bu gün, 10:12 |
|
|
|
| • Müharibə olacaq, Zəngəzur dəhlizi... - Danielyan
Bu gün, 10:07 |
|
|
|
| • "Tramp üçün də əlavə başağrısı yaradırlar" - deputat
Bu gün, 10:03 |
|
|
|
| • Seçki ayında bələdiyyələr birləşir - nələr dəyişəcək?
Bu gün, 09:56 |
|
|
|
| • “Capital City” ilə KİMSƏ BACARA BİLMİR? - "Başqa əlacımız qalmayıb..."
Bu gün, 09:41 |
|
|
|
| • "Rusiya İranın bu addımına qətiyyən razı olmaz" - ŞƏRH
Bu gün, 09:36 |
|
|
|
| • Bank 10 manat aylıq dövriyyəsi olan şirkətə 20 milyon dollar kredit ayırıb? - "Şlyapa Zahid"in məhkəməsi
Bu gün, 09:33 |
|
|
|
| • Şərifov getdi... o, tək qaldı: QALA BİLƏCƏKMİ? - Köhnə eşalonun SON QALASI...
Bu gün, 09:26 |
|
|
|
| • Amerika ordusu İranın QULAĞININ DİBİNDƏ... - Hər keçənə hürən molla rejimi bu dəfə LAL OLUB...
Bu gün, 09:16 |
|
|
|
| • Çimnaz Sultanova Milli Onkologiya Mərkəzində müalicə alırmış - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 09:10 |
|
|
|
| • İran Bakını qana boyamaq istəyir: təhlükə böyüdü – Sui-qəsd planında görün kimlər olub
Bu gün, 09:06 |
|
|
|
| • Nikol ABŞ sərhədçilərini gətirdi: Kreml cavab verəcək! - NƏ BAŞ VERİR?
Bu gün, 09:04 |
|
|
|
| • Azərbaycanda nəqliyyat şirkəti - LƏĞV EDİLİR
Bu gün, 09:00 |
|
|
|
|
