Ərdoğanın “Fransa akkordu”nun açması - İNCƏLƏMƏ...
Tarix: 31-01-2023, 08:27 | Çap et
Fransanın Afrikadakı müstəmləkəçilik siyasəti 1960-cı illərin əvvəllərində sona çatsa da, Paris keçmiş mülkləri üzərində təsirini davam etdirir.
Fransa həm öz maraqlarına xidmət etmək üçün, həm də keçmiş müstəmləkə sənətkarlığı irsi ilə əlaqədar olaraq Frankofoniya Afrikasında hegemon mövqe tutmağa və bu zolağı prestijli qala kimi saxlamağa cəhd edir.
Təbii ki, Fransa Afrikada inhisara malik deyil, onun kolonial irsi regionda rəqabət mühitini şiddətləndirdiyindən qitədə Rusiya, ABŞ, Böyük Britaniya, Çin, Türkiyə kimi oyunçuların da maraqları genişlənir.
Hərə öz məntiqi ilə regionda hakimlik kürsüsünə çıxmağı hədəfləyir, ümumi planda isə bu, Fransa müstəmləkəçilik irsini tamamilə aradan qaldırmaq kimi bir missiya formasında canlanır.
ABŞ, Böyük Britaniya və Türkiyə bu işdə hədsiz canfəşanlıq göstərən tərəf kimi çıxış edə bilərlər və mümkündür ki, prosesdə Çinin də rolundan istifadə edilir.
Bu fikri ona görə səsləndiririk ki, Fransanın kolonial məntiqi qlobal arenada zədələnir və Parisin xətlərini qıran ABŞ ilə Böyük Britaniya ikilisidir.
Bu mənada Afrikadan da Fransanın sıxışdırılıb çıxarılması qarşıda dayanan məqsədlər seriyasıdır və Vaşinqtonla London gizli şəkildə digər dövlətləri öz tərəflərinə çəkirlər.
ABŞ, Britaniya, Rusiya, Çin kimi aktorların son məqsədi, təbii ki, Afrikanı ağ günə çıxarmaq deyil. Onlar, sadəcə olaraq, təbii sərvətlərin talanması prosesində Fransanın pay almasına qarşıdırlar.
Bu, Fransanın hegemonluq iddialarının Afrika səhnəsindəki arzuları qarşısında real maneələrdəndir.
Türkiyə də Fransaya qarşı qurulan beynəlxalq lövhəyə öz tezislərini yazmaqda israrlıdır, çünki Paris Ankaranın maraqlarına meydan oxumaq tərzini tərgitmir.
Türkiyənin Afrikada maraqlarını böyütmək prinsipi istismar etmək, çapıb-talamaq meyarlarına söykənmir. Türkiyənin Afrika regionu üzrə inşa edilən siyasəti, əsasən, dördölçülü fazadadır. Ankara diplomatiya-siyasət, iqtisadiyyat, mədəniyyət, təhsil alətləri ilə “qara qitə”dəki strateji maraqlarını qoruyur.
Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanın Bilecik vilayətində gənclərlə görüşü zamanı Fransanın Afrikadakı ekspansiya siyasətinə qarşı çıxış etməsi həmin fona işıq tutur.
Ərdoğan çıxışında:
- Fransa Prezidenti Emmanuel Makronun dövlət başçısı postuna layiq olmadığını göstərdi;
- Fransanın beynəlxalq arenada, o cümlədən Afrikada etibarını itirdiyini söylədi.
Türkiyənin Afrika üzrə siyasəti tarixi əsaslara söykənir, amma Ankara bunu müstəmləkəçiliyə, köləliyə qarşı mübarizə üsuluna çevirir.
Türkiyə seçdiyi formata görə Afrikada nüfuz qazanır.
Bunun əsas səbəbi:
Ankara başqa oyunçulardan fərqli olaraq diktaturalara maliyyə yardımlarını, gizli silah tədarüklərini və bölücü siyasəti dəstəkləmir.
Bu baxımdan Türkiyə regionda iştirak edən və özlərini Afrikanın himayədarı elan edən dövlətlərlə müqayisədə daha böyük hörmət qazanır. Bu vəziyyət Afrikada Türkiyənin iqtisadi potensialına böyük faydalar gətirir.
Türkiyə Afrika qitəsində dinamik xarici siyasətini və tətbiq etdiyi çoxölçülü alətləri Fransanın sıxışdırılması prosesinə töhfə kimi inkişaf etdirəcək.
Bu mənada Türkiyə Fransanın rəqibləri ilə əməkdaşlıq formatı qurmaqla Afrikada öz izlərini getdikcə genişləndirəcək.
Rəcəb Tayyib Ərdoğanın çıxışındakı “Fransa akkordu” Türkiyənin dövlət siyasətinin perspektivləri üçün yol xəritəsi olacaq.
Aqşin Kərimov,
Siyasi şərhçi - DİA.AZ
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • “ÜZÜMÜZƏ TÜPÜRÜRLƏR...” -“İrana birbaşa quru dəhlizi açmalıyıq”
Bu gün, 12:42 |
|
|
|
| • Səhvən başqasının kartına pul göndərəndə nə etmək lazımdır? - AKTUAL
Bu gün, 12:28 |
|
|
|
| • Ermənistanla vacib razılaşma: Gürcüstandan İrana qədər sərhədlər belə müəyyənləşir… - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 12:22 |
|
|
|
| • "Bu, namərdlik deyil? Utanıb ölmədiniz?" - ETİRAZ VAR...
Bu gün, 12:20 |
|
|
|
| • Bakı gömrüyündə DÖVLƏTƏ QARŞI SABOTAJ - Prezidentə MÜRACİƏT OLUNDU
Bu gün, 12:13 |
|
|
|
| • Rusiyanın bəzi hakimiyyət dairələri qəza ilə bağlı informasiya dolaşıqlığı yaratmağa cəhd göstərir - GÖRÜNƏNİ BUDUR
Bu gün, 12:05 |
|
|
|
| • Sabirabadda seçki BAZARLIĞI... - İcra başçısının adından ALVER GEDİR...
Bu gün, 12:03 |
|
|
|
| • QHT sədri qəza törətdi, ölən var - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 11:55 |
|
|
|
| • İnsanın tərk etdiklərini... ANA TƏBİƏT BAĞRINA BASIR... - FOTOSESSİYA
Bu gün, 11:33 |
|
|
|
| • Zəngəzur dəhlizi ilə bağlı ÖNƏMLİ GƏLİŞMƏ: - İrəvanın məqsədi BƏLLİ OLDU!
Bu gün, 11:25 |
|
|
|
| • "Mixail Qorbaçovun hələ də Nobel Sülh Mükafatı laureatı adını daşıması..." - Bakıdan MÜRACİƏT
Bu gün, 11:14 |
|
|
|
| • Rubiodan nə gözləyək? - Elxan Şahinoğlu ŞƏRH EDİR
Bu gün, 11:12 |
|
|
|
| • `Orbita` MTK vətəndaşlarla arasına `BLOK` qoyub - NƏ BAŞ VERİR?
Bu gün, 11:07 |
|
|
|
| • Trampdan İrəvana qarşı gözlənilməz addım: Paşinyan narazıdır - “Hraparak”
Bu gün, 11:04 |
|
|
|
| • Hökumə Əliyevanın atasına qarşı törədilən kibercinayətkarlıqla bağlı cinayət işi açılıb - DİN-dən AÇIQLAMA
Bu gün, 11:00 |
|
|
|
| • SAXTA PLASTİK CƏRRAH İŞİ: O da hədəfə çevrildi... - Cavid Qurbanovun qohumu imiş...
Bu gün, 10:55 |
|
|
|
| • “Azercell” bu tarif paketlərinin adını dəyişdirib bahalaşdırır - SİYAHI
Bu gün, 10:51 |
|
|
|
| • Azərbaycan və Gürcüstanın həyata keçirdiyi neft-qaz layihələri bu gün bir çox ölkələrin enerji təhlükəsizliyinin əsasını təşkil edir - MƏQALƏ
Bu gün, 10:48 |
|
|
|
| • Azərbaycanda meymunçiçəyinə yoluxma halı aşkarlandı - BİRGƏ AÇIQLAMA
Bu gün, 10:43 |
|
|
|
| • Ağcabədidə mal kəsən “Qubadoğlu” MMC-nin Salyan Psixiatriya Xəstəxanasına 800 min manata satdığı nədir - İcazə verin şübhələnək...
Bu gün, 10:42 |
|
|
|
| • "Suraxanı Maşınqayırma Zavodu" yenidən təşkil olunub
Bu gün, 10:35 |
|
|
|
| • Bakıda dostların KÜTLƏVİ DAVASI: - ekspertlər məhkəməyə çağırıldı
Bu gün, 10:32 |
|
|
|
| • Azərbaycan və gürcü xalqları əsrlər boyu dostluq, mehriban qonşuluq və qardaşlıq şəraitində yaşayıblar - İsrafil Kərimovun yazısı
Bu gün, 10:28 |
|
|
|
| • QOCA KÖPƏYİN SON HƏMLƏSİ... - Tramp NƏ EDƏCƏK?
Bu gün, 10:25 |
|
|
|
| • Hökumə Əliyevanın ailəsi dələduzların qurbanı oldu: 80 min manat oğurlandı - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 10:21 |
|
|
|
| • ABŞ ''rəngli inqilab''lardan İMTİNA EDİR: Qafqazı nə gözləyir? - İNCƏLƏMƏ
Bu gün, 10:19 |
|
|
|
| • Trampın andiçmə mərasiminin yerinin dəyişdirilməsi məmurları çaş-baş salıb - "Washington Post"
Bu gün, 10:16 |
|
|
|
| • Hərbi vəzifəlilər ilə keçirilən təlim toplanışı davam edir - VİDEO
Bu gün, 10:02 |
|
|
|
| • Bu üç ölkənin münasibəti Qafqazın taleyində mühümdür... - ŞƏRH
Bu gün, 09:56 |
|
|
|
| • AQTA bu şirkətdən yenə ofis icarəyə götürdü – Hər ay 116 min ödəyəcək
Bu gün, 09:54 |
|
|
|
| • "Balakhani Operating Company LTD" UĞRUNDA SAVAŞ BAŞLAYIB? - Keçmiş prezident məhkəməyə üz tutub...
Bu gün, 09:48 |
|
|
|
| • Aktrisa 20 yanvarda ölən oğlundan danışdı: - “Güllə ürəyindən dəymişdi...”
Bu gün, 09:43 |
|
|
|
| • Vardanyandan Nelson Mandela “düzəltmək” istəyirlər - ZİBİLƏ DÜŞMÜŞÜK...
Bu gün, 09:41 |
|
|
|
| • AMEA-nın təhlükə saçan `ÖLMƏZ KAŞŞEY`i... - "Nə qədər vəzifələrini alsalar da, qurtarmır..."
Bu gün, 09:39 |
|
|
|
| • Bakıda “Əsrin məhkəməsi” başladı: Düşmənə “fakt” verməyin! - ÇAĞIRIŞ
Bu gün, 09:34 |
|
|
|
| • Bakıya qarşı Zəngəzur təxribatı: Erməniləri təşvişə salan xəbər yayıldı - NƏ BAŞ VERİR?
Bu gün, 09:32 |
|
|
|
| • Saatlıda narkotik vasitələrin satışı ilə məşğul olmaqda təqsirləndirilən iki nəfər həbs edilib
Bu gün, 09:27 |
|
|
|
| • Rauf Alməmmədovdan Prezidentə ŞİKAYƏT OLUNDU - "Siyəzənnfet"i LƏĞV ETMƏK İSTƏYİR?
Bu gün, 09:26 |
|
|
|
| • Naxçıvanda türkiyəlilərə `QARDAŞ` XİDMƏTİ? - AXI NİYƏ?..
Bu gün, 09:17 |
|
|
|
| • Seçkilərdə müşahidəçi olmaq istəyənlər üçün son gün - DİQQƏT
Bu gün, 09:01 |
|
|
|
| • Əgər Bakı, Tiflis, İrəvan birgə hərəkət etməsə... - ŞƏRH
Bu gün, 08:59 |
|
|
|
| • Prosesin uzanması Ermənistan üçün itkidir - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 08:44 |
|
|
|
| • Avtobuslarda şagirdlər üçün güzəşt tətbiq oluna bilər... - AKTUAL
Bu gün, 08:42 |
|
|
|
| • ABŞ - Ermənistan sazişinin ömrü uzun çəkməz - GÖZLƏNTİ
Bu gün, 08:41 |
|
|
|
| • Əyalət mollasının KÖLƏ TƏFƏKKÜRÜ - VİDEO-ARAŞDIRMA
Bu gün, 08:35 |
|
|
|
| • Kəngərlinin icra başçısının QIŞ TƏDARÜKÜ - BU NƏDİ BELƏ?
Bu gün, 08:19 |
|
|
|
| • İkinci mərhələ başladı: 3 kəndimiz geri qaytarılır! - BUNDAN SONRA...
Bu gün, 07:12 |
|
|
|
| • AZƏRİQAZ-dan Qaziyə 1600 manatlıq CƏZA: '80 manat veteran pulu alıram...' - NECƏ ÖDƏSİN?
Bu gün, 06:46 |
|
|
|
| • AZƏRİQAZ-dan Qaziyə 1600 manatlıq CƏZA: '80 manat veteran pulu alıram...' - NECƏ ÖDƏSİN?
Bu gün, 06:44 |
|
|
|
| • Yaradanquliyevanın dövlətə borcu var imiş... - FOTO
Bu gün, 06:28 |
|
|
|
|
