İRANDAN XƏZƏR DƏNİZİNƏ İDDİA
Tarix: 9-01-2012, 10:20 | Çap et
 ÇÖKÜŞ ƏRƏFƏSINI YAŞAYAN MOLLA REJİMİ NƏ İSTƏDİYİNİN FƏRQİNDƏ DEYİL
DİA.AZ: - İran yenə də Aərbaycana hədələrini davam etdirir. Dünənə qədər ayrı-ayrı dövlət adamlarının, ayətullahlarının dili ilə Azərbaycan dövlətini təhdid edən fars-molla rejimi son günlər rəsmi Bakını tarixi Türkmənçay müqaviləsini poza biləcəyi ilə təhdid edir. Əslində, çar Rusiyası ilə o zamankı Səfəvi hakimiyyəti arasında əldə olunmuş bu müqavilənin pozulmasının hələ kimə baha başa gələcəyini dəqiq söyləmək mümkün deyil. Çünki məhz bu müqavilə ilə Azərbaycan ikiyə bölünüb və bu müqavilənin pozulması illərdir Azərbaycan türkünün arzusudur. Çünki bizlər bir millət olaraq ərazi və milli bütünlüyümüzün qarşısında məhz bu müqaviləni baryer kimi qəbul edirik.
Təbii ki, müstəqil Azərbaycanı öz ərazisi kimi qəbul edən İrandakı molla hakimiyyəti «Türkmənçay müqaviləsini ləğv edəcəyik» dediyi zaman tamam fərqli mövqedə dayanır. Yəni onlar bunu Azərbaycana ərazi iddiası kimi qəbul edirlər.
Son günlər isə rəsmi Tehran Azərbaycana qarşı daha bir ərazi iddiası səsləndirib. Bu dəfə Təbriz Azad Universitetinin professoru Doktor Müvəssəqinin dili ilə fikirlərini satdıran iranlı mollalar Azərbaycanın, eləcə də Türkmənistanla Qazaxıstanın da Xəzər sularındakı payına iddia edirlər. «Xəzər dənizi 1982-ci il Konvensiyasına tabe olmayıb və onun şəraiti İran və Rusiya arasındakı müqavilələrə tabedir» deyən molla rejiminin xüsusi xidmət orqanları tərəfindən yayılan təbliğat materialında aşağıdakılar bildirilir: «''Xəzər Dənizinin Hüquqi Rejimi'' elmi iclası çərşənbə günü sübh saat 9:30-da Təbriz Azad İslam Universitetinin Hüquq və Siyasi Elmlər kollecində keçirildi. İclasın başlanğıcında Aran Mədəniyyət və Araşdırmalar İnsitutunun müdiri Həsən Qulu və doktor Cəmşidi Rad iclasın keçirilmə səbəbləri barədə açıqlama verdilər və İranın 50 faiz payını bu iclasın ən mühüm hədəfi olduğunu bildirdilər.
İclasın davamında Təbriz Azad Universitetinin professoru Müvəssəqi Xəzər dənizininin tarixi barədəki məqaləsini iclasa təqdim etməklə yanaşı, bu dənizə xas olan məlumatları açıqladı.
Doktor Müvəssəqi vurğuladı: İranın Xəzər dənizi sahilində uzunluğu 640 km-dir. Xəzər dənizi 1982-ci il Konvensiyasına tabe olmayıb və onun şəraiti İran və Rusiya arasındakı müqavilələrə tabedir.Hazırda o okean səviyyəsində təqribən 28 metr aşağıdır.
Doktor Müvəssəqi 1921-ci ildə bağlanan müqaviləyə əsasən dənizdə İranın hərbi gəmilərin üzə bilməsinə işarə edərək dedi: "Dünyanın ilk ən böyük gölü Mazandaran gölüdür və onu dəniz adlandırırlar. Bu göl öz yüksəkliyinə görə ikinci yerdə dayanır və gölün sahəsi dünyadakı bütün göllərin ümumi sahəsinin 44%-nə bərabərdir. Onun dərinliyi şimaldan cənuba tərəf artır və neft ehtiyatlarına görə dünyada üçüncü yerdə durur".
Doktor Müvəssəqi çıxışıının davamında Cenevrə Konvensiyasına əsasən, İranın Xəzər dənizində payının 50 faiz olmasını da vurğuladı.
Beynəlxalq ümumi və konvensiya hüquqları əsasənda bağlanmış beynəlxalq nümunələrə görə 2-3 sahil dövləti arasındakı göl və ya bağlı dəniz statusları sahil dövlətləri arasında iki tərəfli və ya üçtərəfli müavilələr vasitəsilə təyin olunur. Ən ümdə və tanınmış prinsip sahilyanı dövlətlərin prinsiplər əsasında razılığa gəlmələridir. Misal olaraq Fransa və İsveçrə arasında yerləşən Cenevrə gölünü göstərmək olar. 1816-cı ildə bağlanmış müqavilə əsasında bölünmüş və idarə olunur. Həmçinin müxtəlif beynəlxalq müqavilələr əsasında bölünmüş ABŞ və Kanada arasında yerləşən 5 gölünü, 1920-ci ildə SSRİ və Finlandiya arasında idarə olunan Laduka gölünü götürmək olar.
Beynəlxalq hüquq alimlərinin əksəriyyəti bu barədə yekdildirlər və beynəlxalq hüquqda bu nəzər birliyi doktrina adlanır».
Hər halda, bu məlumatla İranın nə istədiyini təxmin etmək asandır.
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • Neft ölkələri üçün həyəcan təbili - Üçüncü böhran yaranır
Bu gün, 19:00 |
|
|
|
| • Azərbaycanda 136 min manatlq lizinq şirkəti bağlanır
Bu gün, 18:58 |
|
|
|
| • "Kişi efirdə belə davranmamalıdır" - Faiq Ağayev
Bu gün, 18:02 |
|
|
|
| • “Müəmmalı” “Fuga Group”: gizli qalan rəhbər, işıqfor satan tikinti şirkəti - DƏLİXANADIR, VALLAH...
Bu gün, 18:00 |
|
|
|
| • Erməni ictimai rəyində aşağılıq, ümidsizlik kompleksi yaranıb - ÇÜNKİ...
Bu gün, 17:58 |
|
|
|
| • “Bakcell” və “Birbank” Azərbaycanda ilkə imza atdı
Bu gün, 17:53 |
|
|
|
| • “İpək Yolu Sığorta”nın Direktorlar Şurasına TƏYİNAT OLUB
Bu gün, 17:42 |
|
|
|
| • "Məni məhkəməyə çağırmayıblar..." - "Şərurlu İsfəndiyar"
Bu gün, 17:37 |
|
|
|
| • Neftçilərin Hüquqlarını Müdafiə Təşkilatı yeni layihəyə start verib
Bu gün, 17:34 |
|
|
|
| • 20 minlik "United Electronics " MMC-nin 41 min manatdan çox - VERGİ BORCU VAR
Bu gün, 17:30 |
|
|
|
| • “Qarabağ” əməkhaqqı və mükafatlara nə qədər pul xərcləyib? - DETALLAR
Bu gün, 17:28 |
|
|
|
| • Ağalar Vəliyevin ölkədən qaçırdığı pulların DAHA BİR TRANZİTİ... - İLGİNC FAKTLAR...
Bu gün, 17:22 |
|
|
|
| • Xanımı işsiz qoyan xəstəxana direktoru cəzalandırıldı - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 17:18 |
|
|
|
| • Hindistan və Pakistanın hərbi rəhbərləri atəşkəs barədə danışıqlar aparırlar - TASS
Bu gün, 17:15 |
|
|
|
| • “Oğlumu öldürüb, ərimi bıçaqlayıblar, indi bizə təzyiq edirlər” - FOTO
Bu gün, 17:12 |
|
|
|
| • PKK kürd məsələsi deyil, Sovet İttifaqının Türkiyəyə yaratdığı problemdir - deputat
Bu gün, 17:06 |
|
|
|
| • İcra başçısı özü haqqında sənədli film çəkdirib? - QALMAQAL
Bu gün, 17:03 |
|
|
|
| • Şoyqunun hərbi xidmət müqaviləsi 5 il uzadılıb
Bu gün, 16:59 |
|
|
|
| • “Atəşkəs olarsa, ordu tez bir zamanda silahını Putinin özünə qarşı çevirə bilər...” - Ekspert danışır...
Bu gün, 16:41 |
|
|
|
| • Sovetin ölüm balonu: - Zibillikdən götürüb evlərə daşıyırlar
Bu gün, 16:38 |
|
|
|
| • Sahib Məmmədovun “agent ovu”: - Həmkarlar İttifaqı Konfederasiyasında nə baş verir?
Bu gün, 16:34 |
|
|
|
| • Putin İrana gedəcək
Bu gün, 16:30 |
|
|
|
| • Papikyanın Berlin səfərinin gizlinləri: - Almaniyanın Ermənistana dəstək verib-verməyəcəyi şübhəlidir
Bu gün, 16:29 |
|
|
|
| • "Ora ayrılan pulu necə yemisiniz" - ETİRAZ VAR...
Bu gün, 16:19 |
|
|
|
| • Ermənilər hərbi xidmətdən yayınmaq üçün vətəndaşlıqdan imtina edirlər - Sərkisyan
Bu gün, 16:11 |
|
|
|
| • “Avrora Qrup”a yeni baş icraçı direktor təyin edilib - BUNDAN SONRA...
Bu gün, 16:02 |
|
|
|
| • AYNA rəhbəri qardaşının idarə etdiyi öz şirkətinə limitsiz lisenziyalar verir? — ŞOK FAKTLAR
Bu gün, 15:59 |
|
|
|
| • "Deputatsan, lap yaxşı, get qal Ağdamda" - deputat
Bu gün, 15:55 |
|
|
|
| • Nəfəs qalmaqallı videodan danışdı - "Bilmirəm niyə belə oldu"
Bu gün, 15:52 |
|
|
|
| • Bankların pul “qoparmaq” oyunu – komissiya xidmətləri niyə bahalaşıb?
Bu gün, 15:50 |
|
|
|
| • Ağalıda yaşayan qız "üsyan etdi": - "Bu VİDEOnu çəkməyə məcbur oldum"
Bu gün, 15:48 |
|
|
|
| • Dağnan enən PKK: ayı ilə dostluq etməyəcəkmi? - AKTUAL
Bu gün, 15:44 |
|
|
|
| • Türkiyə qalib gəldi: Rusiyanın düzgün seçimi... – Markov
Bu gün, 15:36 |
|
|
|
| • Aqil Şirinov yenidən Azərbaycan İlahiyyat İnstitutuna rektor təyin edilib - SƏRƏNCAM
Bu gün, 15:34 |
|
|
|
| • Mövlam Şıxəliyevin əmlaklarını alanlar istintaqa çağırılır – Hərracda nə baş verir?
Bu gün, 15:32 |
|
|
|
| • Tofiq İsmayılovun oğlu hakim qarşısında - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 15:27 |
|
|
|
| • Bank kartınızdan oğurlanan pulları necə geri qaytara bilərsiniz? - AKTUAL
Bu gün, 15:03 |
|
|
|
| • Daha bir soydaşımızı itirdik - ÖZGƏ DAVASINDA
Bu gün, 15:01 |
|
|
|
| • Öz qanı ilə çağırışçları hərbi xidmətdən yayındıran laborant həbs edilib – Film kimi cinayət
Bu gün, 14:52 |
|
|
|
| • PKK-nın özünü buraxması Ərdoğana olan rəğbəti artıracaqmı? - Deputatdan açıqlama
Bu gün, 14:51 |
|
|
|
| • BU QƏDƏR İŞÇİDƏN: İldə bir dəfə... 6 manatdan... - AXI NİYƏ?..
Bu gün, 14:46 |
|
|
|
| • AZAL Hindistan və Pakistana reysləri mərhələli şəkildə bərpa edir - DİQQƏT
Bu gün, 14:23 |
|
|
|
| • “İsrailin Türkiyə ilə müharibə aparıb qalib gəlmək potensialı yoxdur” - deputat
Bu gün, 14:02 |
|
|
|
| • “Ermənilər bu dəfə də Moskvaya, Putinə inanıb yenə nəsə etməyə başlasalar, “Ermənistan” adlı dövlət yox ola bilər...”
Bu gün, 14:00 |
|
|
|
| • “Əli Bayramlı Süni Dəri” ASC səhmdarları toplanır
Bu gün, 13:58 |
|
|
|
| • Binədə şəhid bulağı dağıdılıb - İcra Hakimiyyəti deyir ki...
Bu gün, 13:08 |
|
|
|
| • “Zelenski təşəbbüsü Putinin əlindən alıb” - The Guardian
Bu gün, 13:06 |
|
|
|
| • “PKK-ya inanmaq sadəlövhlükdür, hələ hər şey bitməyib” – Türkiyəli politoloq
Bu gün, 13:03 |
|
|
|
| • Məktəb direktoru şagirdi niyə bir həftə dərsə buraxmayıb? - RƏSMİ BƏHANƏ
Bu gün, 13:02 |
|
|
|
| • Şimal-qərb küləyi əsəcək - belə deyirlər...
Bu gün, 12:49 |
|
|
|
|
