Moskva: Terror oldu... və bitdi... - Bundan sonra NƏ OLACAQ?
Tarix: 26-03-2024, 08:29 | Çap et
Moskva terrorunda hücumun baş verdiyi gecə “günahkarın” İŞİD-in elan edilməsinin mümkünlüyü haqda yazmışdıq: bu, Rusiyanın terroru Kiyevin üzərinə yıxmaq və Ukraynanın bombardman edilməsini “legitimləşdirmək” gedişinə qarşı atılan addım kimi görünür;
Və İŞİD-Xorasanın məsuliyyəti üzərinə götürməsi – terrorçuların tacik əsilli ekstremistlər olması diqqəti uzaq şərqə - qruplaşmanın mənzilləndiyi Əfqanıstana yönəltdi. Hərçənd, İŞİD də daxil olmaqla terror qruplarının hücumlarını “sifariş” əsasında etdiyi sirr deyil, bu baxımdan, Moskva terrorunun arxasında hansı gücün-tərəfin dayandığı hələ də sual altında qalır.
Hücumun arxasında Moskvanın diqqət çəkmək istədiyi Kiyevin dayandığı ehtimalı azdır:
- Belə bir addım Ukraynanı işğala məruz qalan ölkədən terrora əl atan ölkəyə çevirə,
- Baş verən terror aktı Rusiyanın Ukraynaya hücumunu “legitimləşdirməyə” kömək edə,
- Rusiya cəmiyyətinin Putinin siyasəti ətrafında həmrəyliyinin güclənməsi ilə nəticələnə bilər;
Terror aktını rus ictimai rəyini xarici düşmənə qarşı həmrəyliyə kökləsə də, Kiyevin iddia etdiyi kimi Moskvanın “əl işi” olması ehtimalı da zəifdir: çeçen müharibəsində mövcud olan iddialar fonunda müəyyən versiyalar önə çıxır, lakin xalqı xarici düşmənə qarşı səfərbər etmək üçün Moskvanın mərkəzində qanlı terrordan daha yüngül addımların atılması mümkündür, digər tərəfdən, mümkün “qazanc”la müqayisədə Rusiyanın daxili təhlükəsizliyindən tutmuş ictimai əhval-ruhiyyəsinə qədər ortaya çıxan mənfi nəticələr daha ağırdır;
Terror hücumu ilə müharibənin Rusiyanın daxilinə köçürülməsi ehtimalı da o qədər güclü deyil, çünki nəticə rus ictimai rəyinin Putin ətrafında cəmlənməsindən başqa bir şey olmayacaq. Bununla yanaşı, terror aktı bütün dünyanın Rusiya ilə həmrəy olması ilə nəticələndi, hətta Ukraynada Moskva ilə döyüşən Qərb ölkələrinin də.
Müəmmalar çoxdur, hərçənd, mümkün siyasi hədəflər fonunda bu terrorun “izlərinin” daha dərinə getdiyi görünür.
Terror aktının İŞİD-Xorasan qruplaşması üzərinə götürməsi, yaxud onun üzərinə qoyulması və terrorçuların xüsusilə tacik əsilli olması bir versiyanı önə çıxarır: Yaxın Şərqdə “missiyasını” başa vuran İŞİD-in yeni ünvanı Asiya ola bilər;
İŞİD-Xorasan 2014-cü ildə terror təşkilatının qolu kimi Əfqanıstanda meydana çıxsa da, “İslam dövləti” planının Yaxın Şərqdə “məğlub” olmasından sonra bu “ideya” “Böyük Xorasan” adlandırılan Cənubi - Mərkəzi Asiya bölgəsinə daşındı. Maraqlıdır ki, 2015-ci ildə Tacikistan xüsusi təyinatlı qüvvələrinin komandirlərdən polkovnik Gülmurod Halimovun İŞİD-ə qoşulması ilə terror təşkilatı daxilində ciddi gücə çevrilən “tacik qrup” Yaxın Şərqdəki “məğlubiyyətdən” sonra “Xorasanda” daha aktiv şəkildə ön plana çıxmağa başladı. Və belə görünürdü ki, 2017-ci ildən sonra terror planı Yaxın Şərqdən Asiyaya köçürülür. İŞİD-Xorasan qruplaşmasının aktiv terror hücumlarına ABŞ-ın Əfqanıstandan çıxmasından sonra başlaması da burada diqqətçəkən məqamlardandır. Qruplaşmanın son illər əsasən Rusiyanı – birbaşa Putini təhdid etməsi təsadüfə bənzəmirdi və bunun fonunda “Moskva teraktı ilə terrorun yeni ünvanının “Xorasan vilayəti” olması aktivləşdirilir” sualını aktuallaşdırır.
Bu amillər Moskva teraktının siyasi hədəfləri ilə bağlı mümkün ehtimallar yaradır.
Birincisi, Rusiyaya qarşı Asiyadan – “yumşaq qarnı”ndan yeni “cəbhə” açılır;
Bu, Ukrayna müharibəsi fonunda ilkin hədəflərdən biri kimi görünür. Çünki bu terakt Rusiyanın diqqətini Asiyaya da yönəldəcək və Moskvanın bu coğrafiyada mümkün anti-terror əməliyyatı qüvvələrini parçlaya bilər. Hərçənd, Rusiya belə bir əməliyyata KTMT-ni də cəlb edəcək və bu, “hərbi ittifaqı güclənməsi” kimi üstün tərəfləri ilə yanaşı, “ittifaq daxili ixtilafların dərinləşməsi” kimi risklər də vəd edir. Bütün hallarda Asiyadan gələn təhlükə Rusiyanın qüvvələrinin bölünməsi ilə nəticələnə bilər.
İkincisi və daha uzağa gedən hədəf Yaxın Şərqdəki qeyri-stabilliyin Cənubi – Mərkəzi Asiya coğrafiyasına köçürülməsidir: bu, həm Rusiya ətrafında, həm də Çin və bu ölkənin üstünlük verdiyi nəqliyyat dəhlizlərində qeyri-stabilliyin yaranması ilə nəticələnə bilər. Baş verənləri dəhlizlər uğrunda mübarizənin tərkib hissəsi kimi də dəyərləndirmək mümkündür.
Asif Nərimanlı - diaaz.space
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • "Axşam yeməyini tamamilə kəsmək lazımdır..."
Bu gün, 23:02 |
|
|
|
| • Ararat Mirzoyan Vaşinqtonda "köhnələrlə" nə müzakirə edir?
Bu gün, 22:55 |
|
|
|
| • Xanım jurnalistə qarşı dələduzluq edənlər HAKİM QARŞISINDA - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 22:51 |
|
|
|
| • "Əqrəb mövsümü 2" bu tarixdə yayımlanacaq
Bu gün, 22:47 |
|
|
|
| • Azərbaycanda Milli Gəlirlər Nazirliyi yaradılır - İDDİA
Bu gün, 22:45 |
|
|
|
| • Rejissoru aldadıb 25 minini aldı: müğənninin əridir - FOTO
Bu gün, 22:40 |
|
|
|
| • Şəmsəddin Xanbabayev VƏFAT EDİB
Bu gün, 22:38 |
|
|
|
| • “Təyyarənin vurulması Rusiyanın Azərbaycana xəbərdarlığı idi” - deputat
Bu gün, 19:00 |
|
|
|
| • Azərbaycanda bu lizinq şirkəti - LƏĞV OLUNUR
Bu gün, 18:58 |
|
|
|
| • Vuçiçi kim qaza gətirmişdi? – Səbəblər aydın olur
Bu gün, 18:11 |
|
|
|
| • Prokurorluq Nəzrini öldürən həkimlə bağlı araşdırmaya başladı - Klinika isə susur...
Bu gün, 18:09 |
|
|
|
| • Dünyanın ən güclü orduları: - Neçənci yerdəyik?
Bu gün, 18:05 |
|
|
|
| • “Amin Mərdəkanski”nin qətlinə görə daha bir nəfər TUTULUB
Bu gün, 17:57 |
|
|
|
| • Qadın onu baltalayan ərini bağışladı...
Bu gün, 17:52 |
|
|
|
| • "AMAY Abdulla"nın şirkəti məhkəmə qarşısında - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 17:46 |
|
|
|
| • Stomatoloqun tibb bacısı işləyən arvadının meşədən meyiti TAPILDI - Qusarda DƏHŞƏT
Bu gün, 17:41 |
|
|
|
| • MAHİR və AZƏR Eyvazovlarının “GOLD Məkan” MMC adlı ölüm poliqonu - İTTİHAM VAR...
Bu gün, 17:33 |
|
|
|
| • Samir Şərifov daha bir vəzifəsini İTİRƏCƏK
Bu gün, 17:26 |
|
|
|
| • Bakı ABŞ üçün niyə önəmlidir? – “Həmin il hərbi əməliyyatlar zamanı Azərbaycan…”
Bu gün, 17:14 |
|
|
|
| • AXC-nin elan edildiyi bina vandalizmə məruz qalıb - FOTO
Bu gün, 17:12 |
|
|
|
| • Paşinyan Aİ Prezidenti ilə İrəvan və Bakı arasında normallaşmanı müzakirə edib
Bu gün, 17:07 |
|
|
|
| • Müştərilərini itirən "Yelo Bank"ın kredit oyunu – 516 milyonluq depozit hara gedib?
Bu gün, 17:02 |
|
|
|
| • Kaliforniyada yanğınlar Parisin sahəsindən daha böyük ərazini əhatə edib - TASS
Bu gün, 16:59 |
|
|
|
| • Almaniya ilk dəfə Ukraynaya özüyeriyən artilleriya qurğusunu təhvil verib
Bu gün, 16:48 |
|
|
|
| • Məhkəmə "Vaqa" ilə bağlı qərar verdi - DETALLAR
Bu gün, 16:48 |
|
|
|
| • Bakıda xanım müğənni vəfat edib - FOTO
Bu gün, 16:32 |
|
|
|
| • Putinlə Tramp arasında görüşün Bakıda keçirilməsi mümkündür - Sergey Markov
Bu gün, 16:23 |
|
|
|
| • “Nə qədər cəsarətli rollar oynasam da, həyat yoldaşım ilk gündən tapşırıb kı...”
Bu gün, 16:22 |
|
|
|
| • Putin və Pezeşkian Rusiya ilə İran arasında Hərtərəfli Strateji Tərəfdaşlıq Müqaviləsini imzalayacaq
Bu gün, 16:14 |
|
|
|
| • Konstitusiya Məhkəməsi 13 adda qəzet və jurnal alacaq - SİYAHI
Bu gün, 16:12 |
|
|
|
| • Şahlar Əsgərovun himayə etdiyi fermer hektarlarla dövlət torpağını zəbt edib -Kamal Məmişovla KİMSƏ BACARMIR?
Bu gün, 16:09 |
|
|
|
| • Monqolustanda nə baş verir? - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 16:01 |
|
|
|
| • Ramiz Mehdiyevə məxsus "Bank BTB" Azərbaycanda ötən ay ən çox şikayət olunan bank olub - SİYAHI
Bu gün, 15:57 |
|
|
|
| • Azərbaycanda 20 min manatlıq şirkət - LƏĞV OLUNUR
Bu gün, 15:46 |
|
|
|
| • “Ömrüm boyu sayğılı nazirimə borcluyam” - Qazi Məğrur Bədəlsoy Vilayət Eyvazova TƏŞƏKKÜR ETDİ
Bu gün, 15:43 |
|
|
|
| • Həkimlər Lalə Şövkətə qadağa qoydu - OĞLU DANIŞDI
Bu gün, 15:39 |
|
|
|
| • Xanım qeydiyyatçı klinikanın 74 minini mənimsəməkdə ittiham edilir - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 15:37 |
|
|
|
| • Azərbaycan əsilli sabiq vəkilin adı daha bir dələduzluqda hallanır - TASS
Bu gün, 15:30 |
|
|
|
| • 4 sahibkarı susuz qoydular, Aqrar Sığorta Fondu da 242 mini ödəmədi - QALMAQAL
Bu gün, 15:26 |
|
|
|
| • Rauf Vəliyevin işçisi ölkədən nə qədər valyuta çıxarıb? - İLGİNC FAKTLAR...
Bu gün, 15:24 |
|
|
|
| • "İran Suriya itkisinin "ağrı-acı"sını Azərbaycan və Türkiyədən siyasi yolla çıxarmağa çalışır"
Bu gün, 15:22 |
|
|
|
| • Bu yağın Azərbaycana idxalı qadağan edilməlidir - Ekspert xəbərdarlıq edir
Bu gün, 15:16 |
|
|
|
| • Avrasiya Hospitalında həkimlər ölüm faktını gizlədib?! - müəmmalı 3000 manat, liftin qırılması və ...
Bu gün, 15:14 |
|
|
|
| • Bakıda ölüm saçan klinika: 1 ayda 2 nəfər həyatını itirdi - FOTO
Bu gün, 15:06 |
|
|
|
| • "Bakıya giriş ödənişli olsun" - Akif Nağıdan TƏKLİF
Bu gün, 15:05 |
|
|
|
| • Salyanda meyiti parçalanan kişinin arvadı HARADADIR? – Yeni DETALLAR
Bu gün, 15:03 |
|
|
|
| • "Mollalar özlərinin bildiyi işlərlə məşğul olmalıdırlar, siayəsət onlarlıq deyil" - deputat
Bu gün, 15:02 |
|
|
|
| • Nazirlik eyni adama milyonluq tender verdi - İLGİNC...
Bu gün, 15:00 |
|
|
|
| • Azərbaycanın Yerüstü Nəqliyyat Agentliyi Bakının altını üstünə çevirib – DETALLAR
Bu gün, 14:00 |
|
|
|
| • Ermənistan Minsk qrupundan imtina edir, ya yox? – Baş nazir aparatından ziddiyətli açıqlamalar
Bu gün, 13:42 |
|
|
|
|
