“Rus üsyanı” başladacaq fiqurların qətli - “Ölü simvol işləməyəcək”
Tarix: 28-02-2024, 08:31 | Çap et
Fevralın 25-i axşam saatlarında Rusiyada həbsdə olan separatçı İqor Strelkov-Girkinin intihar etdiyi haqqında informasiyalar yayılmağa başladı. Təsdiq olunmasa da, fikrimcə, terrorçunun qohumları və dostlarının rahatlaşması üçün hələ tezdir.
Görünən odur ki, Putin hökumət anlayışını avtokratik prezidentdən “avtokrat”a dəyişir. Zahirən kiçik, lakin üç qrup tezis tərəfindən təsvir edilə bilən əsas fərqlər var. Birincisi, elita ilə münasibətlərdir. Rusiya Federasiyasındakı prezident-avtokrat klanlar müharibəsində bir növ arbitr-moderator rolunu oynayırdı. Arbitr “Kreml qüllələri” arasındakı mübahisələrdə tərəflərin arqumentlərini dinləyən və hansısa güzəştə oxşayan adamdır. Moderator elə həmin müharibəni stimullaşdırandır ki, heç bir klan hakimiyyəti ələ keçirmək və saxlamaq üçün kifayət qədər resursların tamını almasın. Yəni “Kreml qüllələri” öz mövqelərini möhkəmləndirmək üçün mübarizə apara bilər, lakin istənilən halda öz maraqlarını nəzərə alaraq münaqişəni dayandırmaq üçün vasitəçiyə müraciət etmək imkanları var.
Avtokratın formatı fərqlidir. “Kreml qüllələri” artıq vasitəçiyə müraciət etmir, daha yüksək, mübarizədən yuxarı olan birindən qoruma istəyir. Və burada heç bir güzəşt olmaya bilər - bunun əvəzinə "kralın iradəsi" olacaq.
İkincisi, elit loyallıq tələbidir. Hər iki qrup və onların ayrı-ayrı nümayəndələri. Axı avtokrat “edam və əfv edə” bilər. Üstəlik, sonuncu - əfv yalnız sədaqət, idarəolunma və minnətdarlıq şərti ilə mümkündür. Tipik “mərhəmət” nümunəsini Yavlinskinin timsalında görmək olar. Müxalifətçi “seçkiyə gedib çarı tənqid etmək olarmı” sualına “yox” cavabını verib və “sağ olun” deyib.
Sadiqlik-nəzarət-minnətdarlıq balansının pozulması ölümlə nəticələnə bilər. Priqojini misal göstərmək olar. Priqojin Putinə sona qədər sadiq idi (xatırladım ki, Moskvaya hücum Putinə qarşı deyildi), lakin “Vaqner” rəhbəri idarəolunmaz şəxsə çevrilmişdi və öldü.
Navalnı artıq nəzarətdə idi, lakin sadiq deyildi. Həbsxanada öldü.
Bloger "Murza" (yeri gəlmişkən, ən istedadlı rus təbliğatçılarından biri) Putinə sadiqdir, lakin tam idarə oluna bilməz, nisbətən idarə olunur.
Eyni şey padşahın “satqın” hesab etdiyi şəxslərə də aiddir. Yəni xalq qarşısında öz vəfasızlığını nümayiş etdirən, başqalarına nümunə olan insanlar. Burada İspaniyada öldürülən rus pilotla bağlı vəziyyət tamamilə məntiqə uyğun gəlir.
Üçüncüsü - vətəndaşlar və ya subyektlər - qorxu və ya sevgi tezisidir. Əhaliyə gəlincə, model də dəyişdi. Əvvəllər Putin əvvəlcə sevilmək istəyirdi. Bir sıra ölümlər modeli dəyişdi. Rusiya Federasiyasının vətəndaşları təbii ki, qurbanların hər birinin "özlərinin öldüklərini" və ya "bədbəxt hadisə nəticəsində öldüklərini" iddia edəcəklər. Ancaq özləri ilə təkbətək qalanda, mətbəxdə araq içib pıçıltı ilə “qətl...” deyə danışıqlar. Eyni zamanda, sədaqətsizlik göstərməkdən qorxurlar.
Sadə dillə desək, Putin üçün əhali ilə ünsiyyətdə ilk növbədə sevgi deyil, qorxu gəlir. Baxmayaraq ki, Rusiyada paradoksal olaraq qorxu sevgini doğurur. Rusların “döyür, o deməkdir ki, sevir”, “qorxurlar, hörmət edirlər” və s. deyimləri var.
Bundan əlavə, avtokratiya simvolizmdir. Padşahın yıxılmasına səbəb ya saray çevrilişi, ya “rus üsyanı” ola bilər. Ancaq "Rus üsyanı" üçün (inqilabı demirəm) bir simvol vacibdir - güclü şəxsiyyət. O vaxt Boris Nemtsovun ölümü göstərdi ki, “ölü simvol işləməyəcək”.
Priqojinin ölümü də onun kimi. Axı Priqojin həm də bir simvoldur - ordunun uğursuzluqları fonunda "qələbə" simvolu. Sonra Navalnı... Təsirsiz olsa da yenə də mümkün bir simvol idi.
Yeri gəlmişkən, İspaniyada öldürülən rus pilot da simvola çevrilə bilərdi. “Rusiya adlı çuxurdan qaçın” deyən pilot siyasi simvol deyil, aşağı səviyyədə bir nümunə idi.
Və nəhayət, Strelkov. Həm də bir simvol idi. Sözdə “böyük rus vətənpərvərliyinin” simvolu. Bu təhlükəli idi, çünki Strelkovun auditoriyası (və dəstəyi) döyüş təcrübəsi olan radikallardır. Putin bundan ehtiyatlı olmalı olduğunu anlayır.
Birdən terrorçu Girkinin ölümü ilə bağlı məlumatlar yayılmağa başladı. Onun sağ olması tamamilə mümkündür. Ancaq onun seçimi az olacaq: ya Yavlinskinin işi, ya da şərti döngə.
Beləliklə, kralın artıq “tacda sınadığını” və “tacqoyma mərasimini” gözlədiyini iddia etmək olar. Rus sülaləsində "cəngavərlik" ənənələri olmadığı üçün söhbət hər cür vəhşiliyə qadir olan rus çarlığından gedir.
Müəllif: İqar Tışkeviç - Ukrayna Gələcək İnstitutunun politoloqu
Mənbə: UNİAN
Tərcümə AYNA-ya məxsusdur
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • Surenyam Paşinyanın İlham Əliyevə nə söz verdiyini haradan bilir? -ŞƏRH
Bu gün, 19:10 |
|
|
|
| • Milli iqtisadiyyatımız çətin sınaq qarşısında - NƏ ETMƏLİ?
Bu gün, 19:05 |
|
|
|
| • Qriqoryan İrana səfərindən dividentlər qazanmağa çalışır - Görünəni odur ki...
Bu gün, 19:00 |
|
|
|
| • FHN-in qurumu 185 minlik Toyota seçdi! - TENDER NƏTİCƏSİ
Bu gün, 18:58 |
|
|
|
| • Bakıda itkin düşən musiqiçi 7 ay sonra polis tərəfindən tapıldı - FOTO
Bu gün, 18:12 |
|
|
|
| • Türkiyə MMU-nun nümayəndə heyətinin ölkəmizə səfəri davam edir
Bu gün, 18:09 |
|
|
|
| • Ərdoğanın zəfəri: PKK niyə silahı yerə qoyur? - “Regnum”
Bu gün, 18:05 |
|
|
|
| • "Ağsaqqal sayılanları SSRİ-yə - imperiyaya meyilləndirən amillər... - Onlar aradan qaldırılmalıdır..."
Bu gün, 18:03 |
|
|
|
| • Müğənni Kəmalə Sərxana od püskürdü
Bu gün, 18:00 |
|
|
|
| • Azərbaycanda uşaq futboluna vurulan "badalaq": - Kim və niyə?
Bu gün, 17:53 |
|
|
|
| • 3,4 milyon manat vergi borcu olan şirkət nizamnamə kapitalını azaldır
Bu gün, 17:49 |
|
|
|
| • Parlament Assambleyasına qatılıb-qatılmamaq Gürcüstana heç bir şey verməyəcək - ÇÜNKİ...
Bu gün, 17:48 |
|
|
|
| • "Georgi lenti"ni həmin tədbirə gətirənlər bəlli oldu - FOTO
Bu gün, 17:44 |
|
|
|
| • PKK bitdi, Türkiyə üçün qorxunc problem başladı – Ərazi itkisi təhlükəsi
Bu gün, 17:40 |
|
|
|
| • DSMF sədrinə yeni müşavir təyin edildi - DOSYE
Bu gün, 17:35 |
|
|
|
| • Bəysiz toy edən müğənniyə SƏRT İRAD: - "Bu cür yanaşma yalnız..."
Bu gün, 17:33 |
|
|
|
| • Ayşən Həsənova “Expressbank”da şöbə rəhbəri təyin olundu - ƏMR
Bu gün, 17:32 |
|
|
|
| • İsrailin “Avroviziya 2025” təmsilçisi azərbaycanlıdır - FOTO
Bu gün, 17:30 |
|
|
|
| • "Taleh" ASC səhmdarlarının növbəti ümumi yığıncağı keçiriləcək
Bu gün, 17:27 |
|
|
|
| • Qətər əmiri Trampdan İranla bağlı görün nə xahiş etdi - ŞOK DETAL
Bu gün, 17:26 |
|
|
|
| • Dövlət qurumunun avtobusu qəzaya uğradı - FOTO
Bu gün, 17:24 |
|
|
|
| • Vasif Talıbovun sonu: Şirkətləri ləğv edilir - PROSES DAVAM EDİR
Bu gün, 17:22 |
|
|
|
| • Prezident şəhid ailələri üçün təqaüdü 2 il əvvəl artırıb – Nazirliyin bundan xəbəri yoxdur?
Bu gün, 17:19 |
|
|
|
| • “Bahar Enerji”də əməkhaqqı böhranı DAVAM EDİR - BU NƏDİ BELƏ?..
Bu gün, 17:14 |
|
|
|
| • Lavrovun səfəri Ermənistanın yenidən Rusiyanın orbitinə qayıtması ilə nəticələnə bilər - AKTUAL
Bu gün, 17:07 |
|
|
|
| • Zaurla Günayın ATV-dən getməsi barədə AÇIQLAMA
Bu gün, 17:05 |
|
|
|
| • Konstitusiya quruluşuna qarşı çağırış etməkdə təqsirləndirilən şəxs: - Prezidentə bağışlanmağım üçün müraciət etmişəm
Bu gün, 17:00 |
|
|
|
| • “Paşinyan suyu süzülə-süzülə İrəvana dönüb” - İLGİNC DETALLAR
Bu gün, 16:59 |
|
|
|
| • Elşad Miridən valideynlərə ÇAĞIRIŞ: - Oğlan övladlarınızı sünnət etdirməyin, İslamda yoxdur
Bu gün, 16:58 |
|
|
|
| • Azər Qasımovdan yarım milyonluq borc məsələsinə İLK REAKSİYA
Bu gün, 15:42 |
|
|
|
| • Biz istəyirik ki, hər kəs əfv olunsun - Novella Cəfəroğlu
Bu gün, 15:39 |
|
|
|
| • "Ağsaqqal sayılanları SSRİ-yə - imperiyaya meyilləndirən amillər... - Onlar aradan qaldırılmalıdır..."
Bu gün, 15:37 |
|
|
|
| • Elşad Miridən şok açıqlama: - Bürclərə inananlar zavallıdır
Bu gün, 15:36 |
|
|
|
| • AHİK-lə bağlı İLGİNC İDDİALAR - Turniketlər axşam saatlarında niyə söndürülür?
Bu gün, 15:31 |
|
|
|
| • Əfvlə bağlı mühüm gəlişmə: Gözlənilən qərar verilir? – Sabah…
Bu gün, 15:26 |
|
|
|
| • Pakistan qırıcılarımızı Çin silahları ilə məhv edib - Fransadan etiraf
Bu gün, 15:25 |
|
|
|
| • “Xalq” və “Əməkdar” fəxri adlarını daşıyanların sayı azalıb
Bu gün, 15:17 |
|
|
|
| • Azərbaycan Ordusu miqyasında komanda-qərargah məşqi keçirilir
Bu gün, 15:16 |
|
|
|
| • Mərdəkanda çirkab suları evlərə dolur - Sakinlər PA rəhbərinə müraciət etdi
Bu gün, 15:14 |
|
|
|
| • “Dövlətimizin başçısı və Mehriban xanım çox sağ olsun”
Bu gün, 15:08 |
|
|
|
| • “Rasim Balayev, cinayətlərin ilə səni rüsvay edib məhkəməyə verərəm!” - Şeyx Əbdül OD PÜSKÜRDÜ
Bu gün, 14:47 |
|
|
|
| • PKK-nın sivil fəaliyyət göstərəcəyi inandırıcı görünmür - Əlibəyli
Bu gün, 14:02 |
|
|
|
| • Ermənistan atəşkəsi pozur: - Moskvanın kölgəsində yeni planlar qurulur
Bu gün, 14:00 |
|
|
|
| • “Bakı Şampan Şərabları” şirkəti mənfəətdən zərərə keçib - HESABAT
Bu gün, 13:58 |
|
|
|
| • Nigar Rəhimovaya “Vətən müharibəsi iştirakçısı” medalı buna görə verilibmiş - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 13:06 |
|
|
|
| • Nikol Paşinyanın partiyası: - Sərkisyan və Köçəryan bizdən qorxur
Bu gün, 13:03 |
|
|
|
| • “Sumqayıt Aşqarlar”ın Direktorlar Şurasının sədri və üzvləri seçiləcək
Bu gün, 12:59 |
|
|
|
| • Putin Ukrayna tərəfi ilə danışıqlar üçün Türkiyəyə getməyəcək - QƏTİ QƏRARDIR...
Bu gün, 12:57 |
|
|
|
| • Tender tələbləri əldə qaldı: Heç kim şərtlərə cavab vermədi - TENDER LƏĞV EDİLDİ
Bu gün, 12:56 |
|
|
|
| • Qazaxıstandan Gürcüstana SƏRT ETİRAZ - Rəsmi Astana HƏRƏKƏTƏ KEÇDİ
Bu gün, 12:50 |
|
|
|
|
